Wat is een kindvriendelijke stad?
Een kindvriendelijke stad verbindt zich ertoe de rechten van het kind te realiseren en te implementeren doorheen alle beleidsdomeinen. Dit is waar wij als stad naar willen streven. In Menen, Lauwe en Rekkem is 29 % van de bevolking jonger dan 26 jaar, dit is toch bijna een derde.
Onze kijk op een kindvriendelijk beleid
Een kindvriendelijke stad voor én door kinderen, daarvoor staat de stad Menen. Een stad waar kinderen en jongeren welkom zijn. Waar ze kunnen meedenken én zelf mee kunnen bouwen aan een kindvriendelijk Menen. Kinderen en jongeren hebben een mening over de inrichting van de openbare ruimte, over het verkeer, over de evenementenkalender… en over de wereld van morgen. Omdat Menen resoluut de weg is ingeslagen van een kindvriendelijke stad, willen we de stem van kinderen en jongeren klaar en duidelijk laten horen.
Het behalen van het label is geen eindpunt. Dit is nog maar de eerste stap. Zo zetten we onder andere vanuit de jeugddienst in op een kindergemeenteraad. De eerste stappen daarvoor zijn al gezet. Daarnaast willen we als stad iedereen meekrijgen in het verhaal, zowel intern met elke stadsdienst als extern met ieder kind, jongere en volwassene woonachtig te Menen.
Alle nieuws over onze kindvriendelijke stad
Geen nieuwsberichten gevonden.
Hoe behaalden we het label?
In de periode 2020-2022 werd een traject gelopen onder begeleiding van de koepelorganisatie Bataljong.
Dit traject bestond uit 3 fasen.
Drie verschillende bevragingen werden opgesteld en verspreid, telkens op maat van kinderen - jongeren - volwassenen. Meer dan 500 personen vulden deze bevraging in.
Deze cijfers werden ook besproken op verschillende focusgroepen. Heel wat stadsdiensten namen deel aan deze gesprekken: interne dienst dienst voor Preventie, Jeugd/Sport, Communicatie, Veiligheid & samenleven, Onthaal, AGB, Milieu, OCMW/Welzijn, Bibliotheek, Economaat, Thuis - en Ouderenzorg en Onderwijs.
Daarnaast werd er te rade gegaan bij de verschillende jeugdbewegingen, adviesraden maar ook belangrijke middenveldorganisaties en actoren: VZW Uit De Marge, Kind & Gezin, Kenter, Hoekhuis, Overkophuis, Okan en het Rode Kruis opvangcentrum.
Er werden zestien belevingsonderzoeken gereorganiseerd waarin 264 kinderen werden bevraagd. Er waren 126 meisjes en 138 jongens van verschillende leeftijdsgroepen. Deze belevingsonderzoeken werden gehouden in de vorm van klassengesprekken en groepsgesprekken en vonden plaats in twee scholen (één in Rekkem en één in Menen), bij jongeren van VPG (vindplaatsgericht werken), de speelpleinwerking (Lauwe en Menen), vzw kenter (ambulante jeugdhulp) en het Rode Kruis opvangcentrum. Op deze manier werd dieper ingegaan op de resultaten van de eerst fase.
Samengesteld met spilfiguren in de organisatie die impact hebben op kinderen en jongeren. De verzamelde data werd er geanalyseerd en er werden vijf kernuitdagingen geformuleerd met daaraan gekoppelde doelstellingen en acties.
Dit alles werd samengegoten in een portfolio en werd voorgesteld aan een professionele jury.
Uiteindelijk behaalden we in november 2022 het label en mogen we ons als stad een 'kindvriendelijke stad' noemen.
Work in progress
Het behalen van het label betekent niet dat het een eindpunt is.
Het is de erkenning van een welgemeend engagement van een stadsbestuur naar alle kinderen en jongeren die op hun grondgebied leven of vertoeven.
Er wordt actiegericht gewerkt aan de uitdagingen en doelstellingen. Een strategisch platform komt op regelmatige basis samen om de vooruitgang hierin te bespreken en blijvend op zoek te gaan naar nieuwe acties. We moeten ons als stad blijven uitdagen om het steeds beter te doen.
Menen is een kindvriendelijke stad. Om hier op te blijven inzetten werd er gekozen om in te zetten op vijf uitdagingen. Binnen elke uitdaging worden doelstellingen vooropgesteld en aan elke doorstelling hangen enkele acties. Deze acties krijgen uiting in bepaalde projecten of tools waarmee we als stad aan de slag gaan om de kindvriendelijkhheid van de stad te verhogen.
De eerste uitdaging
Hoe kan de stad ervoor zorgen dat ordehandhavers vertrekken vanuit de leefwereld van kinderen en jongeren?
We gaan uit van de slogan: ‘Politie, uw vriend’.
De gemeenschapswachten van onze stad en de politie zijn het aanspreekpunt voor kinderen en jongeren.
Langs de ene kant willen we dat ordehandhavers de leefwereld en problematieken kennen van kinderen en jongeren.
Langs de andere kant moet de doelgroep ook weten waarvoor ze beroep kunnen doen op de instanties (politie/gemeenschapswachten).

Concrete doelstellingen en acties
Kinderen en jongeren weten waarvoor ze terecht kunnen bij de politie en weten hoe ze de politie kunnen bereiken.
Acties
De stad gaat in gesprek met de politie om tools te ontwikkelen waarmee de drempels voor kinderen en jongeren worden weggewerkt.
Voorbeelden:
- Hackshield is een spel voor kinderen tussen de 8 en 12 jaar oud die hen bewust leert om te gaan met het internet. Dienst veiligheid en samenleven houdt een ‘rangschikking’ bij van de verschillende scholen.
- Het fietseducatieproject (met onder meer een fietsexamen) is een jaarlijks terugkerend initiatief vanuit de dienst veiligheid en samenleven.
Opendeurdagen politie moeten ook toegankelijk zijn voor kinderen en jongeren.
Voorbeeld:
-
De politiediensten ondernamen reeds acties om de opendeurdagen toegankelijker te maken voor kinderen (bvb. springkasteel, …).
De stad werkt in een participatief traject een beleidsvisie uit over positieve en spontane interactie tussen ordehandhavers en kinderen en jongeren in de openbare ruimte.
Acties
Het JOPO-project (Jongeren & Politie): Ordehandhavers (politie en gemeenschapswachten) stemmen hun communicatie af op de leefwereld van kinderen en jongeren.
Voorbeelden:
Het JOPO-project liep eind december 2023 af. Er wordt ingezet op verankering. Zo werd er ook een jeugdinspecteur (cfr. voorbeeld Gent) aangeduid en wordt er ingezet op nauwe samenwerkingen tussen de jeugdinspecteur, handhavers en jeugdwerkers. Deze jeugd inspecteur zo aan de slag gaan binnen de politiezone Grensleie vanaf 1 april 2024.

De tweede uitdaging
Hoe kan de stad zorgen voor een optimale invulling en beleving van de publieke ruimte zodat alle doelgroepen/leeftijdsgroepen zich welkom voelen en dat deze veilig bereikbaar is?
Het belang van de publieke ruimte is essentieel voor kinderen en jongeren. Voor sommige kinderen staat openbare ruimte gelijk aan hun tuin. Daarnaast dienen we te bewaken dat iedereen zich veilig moet kunnen verplaatsen tot aan deze ruimte.
Er kan bijvoorbeeld een toetsingskader worden gecreëerd bij nieuwe verkavelingen/aanvragen in de stad. Het is tevens een kans om intergenerationele ontmoetingen te stimuleren.
Als je hierop inzet, zet je ook in op de zelfstandigheid van kinderen en jongeren. Er is hier een grote progressiemarge.
Concrete doelstellingen en acties
Zowel bij grootschalige participatieprojecten als bij spontane signalen over de publieke ruimte heeft de stad actief aandacht voor kinderen en jongeren.
Acties
De stad gebruikt hiervoor methodieken die afgestemd zijn op kinderen en jongeren. Na de participatie koppelt de stad terug over de beslissingen en het verdere verloop van het project.
Voorbeelden:
-
Bij grote groenprojecten is er aandacht voor kindvriendelijke participatie. Er wordt tevens naar de scholen getrokken om hen te betrekken bij deze projecten. Het nieuwe speelterrein in het Bouwerspark is hier een realisatie van.
-
Vanuit spontane signalen omtrent het gebrek aan afdaken en overdekte hangspots wordt met verschillende diensten samengezeten om een visie op te stellen hieromtrent.
-
De jongeren zullen spontane signalen meestal aankaarten via de veldwerkers. Hierbij geven de diensten de signalen door naar de juiste personen.
De stad stelt zijn openbare ruimte ter beschikking van kinderen en jongeren en bij de (her)inrichting wordt rekening gehouden met de signalen en vragen van kinderen en jongeren. Bij elke beslissing wordt gestreefd naar een positieve impact op de leefwereld van kinderen en jongeren in Menen, zodat ze zich welkom voelen in de publieke ruimte.
Acties
We betrekken kinderen en jongeren maximaal bij de inrichting van de publieke ruimte
Voorbeelden
- Participatietrajecten rond nieuwe speel- en beweeginfrastructuur
- Operatie Proper: is een beloningssysteem waarbij scholen en jeugdverenigingen een duwtje in de rug krijgen om zwerfvuil duurzaam aan te pakken
- ‘Wa drop je’: een delegatie vanuit de scholen werd enkele jaren terug uitgenodigd om na te denken over de netheid op hotspots over de middag. Van hieruit werd tevens een pizzavuilnisbak gemaakt door de leerlingen van de VTI-school
De stad creëert een gedragen visie op de openbare ruimte. De stad draagt die visie uit en gebruikt die als richtlijn om het gesprek aan te gaan bij conflicterende belangen.
Acties
Het opmaken van een visie met bijhorend actieplan. Deze visie dient organisatiebreed te worden opgemaakt.
De derde uitdaging
Hoe kan de stad de weerbaarheid en het mentaal welbevinden van kinderen en jongeren versterken, i.s.m. relevante partners die in contact staan met kinderen & jongeren (o.a. scholen, JOW, integratie…)?
Het is belangrijk om de noden van de doelgroep en het aanbod de partners in kaart te brengen en op elkaar af stemmen.
Daarnaast is er ook een duidelijk inzicht nodig in wat de rol van scholen hier is of kan zijn.
Er dient ook te worden ingezet op de bekendheid en toegankelijkheid van organisaties die werken rond mentaal welbevinden bij kinderen en jongeren.

Concrete doelstellingen en acties
De stad investeert in (meer) mensen die rechtstreeks in contact komen met kinderen en jongeren, verspreid over het volledige grondgebied van Menen, om hulpvragen te detecteren en kinderen en jongeren te kunnen helpen waar mogelijk en doorverwijzen waar nodig.
Acties
Via dienst Preventie en Samenleven maken we de chatfunctie van CAW bekend of beter bekend.
Voorbeeld
Er zijn meerdere partners in Menen die werken rond mentaal welzijn:
- LOGO Leieland
- CAW
- Mentaal welzijn is een kernopdracht van het OverKophuis
- Jeugdopbouwwerk Uit De Marge
- Jeugdwelzijnswerker werkzaam op de dienst jeugd/sport
- Schoolopbouwwerker werkzaam in het sociaal huis
- Brugfiguren werkzaam via het sociaal huis
We onderzoeken het concept van ‘de groene leerkracht’ en promoten dit bij alle scholen in Menen. De stad ondersteunt dit door bijvoorbeeld vormingen aan te bieden rond mentaal welzijn.
Voorbeeld
In het kader van opengeestesdagen vond een initiatief plaats rond mentaal welzijn.
Vormingen rond klantvriendelijkheid voor alle stadsmedewerkers
Voorbeeld
Er zijn plannen bij de jeugddienst om een formulier op te maken om signalen die veldwerkers opvangen bij hun doelgroep te kunnen insturen zodat we deze signalen kunnen bundelen. Dit kan ook bezorgd worden aan bijvoorbeeld onthaalmedewerkers.
Tijdens het jeugdwelzijnsoverleg is mentaal welbevinden een terugkerend agendapunt. Daarnaast genereren we ook een aanbod naar kinderen en jongeren die wonen en vertoeven in Menen.
Acties
Het jeugdwelzijnsoverleg werkt verschillende acties rond mentaal welbevinden uit voor lagere en middelbare scholen en stemt deze met de scholen af.
Voorbeeld
Het thema mentaal welzijn komt steeds aan bod tijdens het jeugdwelzijnsoverleg.
De stad werkt organisatiebreed een aanbod uit rond mentaal welbevinden, racisme, integratie…

De vierde uitdaging
Hoe kan de stad meer laagdrempelig en aanspreekbaar worden voor kinderen en jongeren zodat het stadsbestuur het beleid voldoende op maat vormgeeft in functie van de noden en behoeften van kinderen en jongeren?
Door die laagdrempeligheid willen we meer kinderen en jongeren bereiken. Werknemers van Stad Menen willen we als ambassadeur inzetten om contacten te leggen met de burger, en dan vooral met kinderen en jongeren.
Zowel het top-down (stad werkt aan competenties medewerkers) als het bottom-upverhaal (het proactief kunnen inspelen op spontane gebeurtenissen bij kinderen en jongeren - enerzijds beleidsmatig, anderzijds in een praktische samenwerking met bijvoorbeeld een gemeenschapswacht) kunnen deze laagdrempeligheid bevorderen.
Concrete doelstellingen en acties
De stad werkt aan zijn zichtbaarheid, bekendheid en aanspreekbaarheid bij kinderen en jongeren.
Acties
De stad vult haar communicatiestrategie op zo’n manier in dat kinderen en jongeren weten waar ze terecht kunnen met vragen of suggesties. De stad zet hiervoor in op bekendmaking van het merk ‘Menen’ en werkt outreachend en proactief.
Voorbeeld
De functiebeschrijvingen van het personeel werden aangepast. Klantvriendelijkheid wordt gezien als één van de kernwaardes.
Stadsdiensten stemmen hun communicatie en tools af op de leefwereld van kinderen en jongeren
Voorbeelden
De voorbereidingen worden getroffen om een organisatiebreed onthaal in te voeren. Alle onthaalmedewerkers zullen een vorming krijgen (door Scala) over klantvriendelijkheid. Er wordt bekeken om een luikje rond ‘kindvriendelijk onthaal’ aan bod te laten komen.
Er werden vormingssessies ‘klare taal’ georganiseerd voor de medewerkers. Dit ging over zowel schriftelijke als mondelinge communicatie. Er wordt nog bekeken als ook hier nog een luikje kan aan bod komen over ‘kindvriendelijke communicatie’.
Project e-inclusie voor mensen met minder digitale vaardigheden
Specifieke aandacht voor kinderen en jongeren.
De vijfde uitdaging
Hoe kan de stad werken aan meer, betere, betaalbare en kortstondige kinderopvang en crisisopvang voor jongeren?
De openingsuren van het meldingspunt voor daklozen blijken op dit moment beperkt te zijn. Stad Menen beschikt niet over een eigen nachtopvang en verwijst bijgevolg door naar Kortrijk. Daarnaast zijn er weinig mogelijkheden voor kortstondige kinderopvang. Hier liggen kansen.

Concrete doelstellingen en acties
De stad coördineert via het lokaal loket kinderopvang het aanbod aan kinderopvang in Menen. De stad onderzoekt de mogelijkheden om bijkomende plaatsen voor kortstondige en flexibele kinderopvang te voorzien.
Acties
Via de koepelorganisatie 'Opgroeien' dienen er extra middelen voorbijkomende kinderopvang in Menen te worden voorzien
Voorbeeld
- Als er middelen/oproepen zijn dan bekijken we om in te dienen, maar we zijn afhankelijk van de projectoproepen vanuit Opgroeien.
Scores voor kortstondige en flexibele kinderopvang vanuit de stad (ruime openingsuren, kinderen met bijkomende zorgbehoefte)
Voorbeelden
- Er zijn opvanginitiatieven in stad Menen die een erkenning hebben / openstaan om kinderen met een extra zorgbehoefte op te vangen.
- Ook de stedelijke speelpleinwerking heeft een groep voor kinderen met een extra zorgvraag (sproetelwerking).
Verdere uitrol loket kinderopvang – toekomstige ouders sensibiliseren om zo vroeg mogelijk kinderopvang te gaan zoeken
Voorbeeld
- Het loket kinderopvang merkt dat ouders steeds meer de weg vinden hiernaartoe.
Goede wisselwerking tussen stad en KOI’s – beschikbaarheid meten
Voorbeeld
Er wordt ingezet op een aanbod voor buitenschoolse opvang en activiteiten voor kinderen tussen 2,5 en 12 jaar. Dit kadert binnen het decreet BOA. Zo ontstond Hobby Lab, werden projectoproepen voor organisatoren van vakantie-opvang verspreid, …
De stad bekijkt regionaal of er mogelijkheden zijn voor extra infrastructuur en begeleiding voor jongeren die nood hebben aan crisisopvang.
Acties
De stad onderzoekt de mogelijkheid van een permanentiesysteem waardoor organisaties en jongeren ook na de kantooruren crisisopvang kunnen aanvragen.
Voorbeeld
- Er is een nauwe samenwerking met CAW Kortrijk voor nachtopvang. Tijdens kantooruren kan er doorverwezen worden vanuit het Sociaal Huis. Na de kantooruren is er een permanentienummer of kan er doorverwezen worden via de politiediensten.