Stad Menen transformeert begraafplaats

Gepubliceerd op Maandag 15 juli 2024
Zandputstraat

Stad Menen heeft enkele jaren hard gewerkt aan een dossier om in het centrum van de stad een nieuwe plaats te creëren. Vanaf september 2024 zal je in de Zandputstraat rustig kunnen wandelen tussen funerair erfgoed en waardevol groen. Bijna 600 nieuwe bomen en struiken zorgen alvast voor een mooi kader.

Menen heeft twee stedelijke begraafplaatsen: de oude in de Zandputstraat en, sedert 1974, de nieuwe in de Dadizelestraat. De afgelopen jaren kwam de oude begraafplaats onder druk te staan. Veel concessies worden niet meer vernieuwd. Het pesticideverbod maakt het groenonderhoud zeer uitdagend. De beeldkwaliteit met de dominante rode mijnsteen en het gebrek aan waardevol groen is niet meer wat hedendaagse mensen verwachten. Daarom vond Stad Menen het tijd om in te grijpen en de begraafplaats een duurzame toekomst te geven als park.

Vervolgens is er hard gewerkt aan subsidiedossiers die zowel het Departement Omgeving als het Agentschap Natuur en Bos (‘Groenblauwe Dooradering 2.0’ en ‘Natuur in je buurt’) konden overtuigen om in Menen te investeren. Zo kon de stad twee vooraanstaande ontwerpbureaus, Fallow en Plant & Houtgoed, inschakelen om de oude begraafplaats volop in de 21ste eeuw te brengen.

De begraafplaats vertelt de geschiedenis van de stad en moet dat blijven doen. Daarom is een werkgroep funerair erfgoed opgericht. Zij hebben alle graven die bijdragen tot het verhaal van Menen netjes gecategoriseerd en geïnventariseerd.

Een opvallend aspect van de renovatie is het hergebruik van een deel van de grafzerken als hoofdpad. Het is een blijvend aandenken aan de oude graven. Dit deel van het ontwerp herinnert aan vroegere tijden, toen grafstenen van edellieden en notabelen werden ingewerkt in de vloeren van kerken. 

Even opvallend is de toekomstbestendige inrichting. Er zijn niet alleen 588 nieuwe bomen en struiken aangeplant om de biodiversiteitscrisis aan te pakken. Er is ook voor meer dan 1.600 m² onthard. Ten slotte kan een wadi 187 m³ hemelwater opvangen en aan de bodem teruggeven.

Dit project is een prachtige combinatie van erfgoedbehoud en duurzame vernieuwing in het kader van de klimaatverandering. Terwijl waardevolle elementen worden behouden, schept een nieuw groen kader een serene omgeving voor nabestaanden en bezoekers.

Voor zo’n ingrijpende transformatie moest de begraafplaats enkele maanden worden afgesloten. De stad beseft dat dit een moeilijke keuze was en bedankt iedereen oprecht voor het geduld. Door de ongeziene regenval van de afgelopen maanden is de uitvoering ook anders verlopen dan voorzien. Het gras kon pas erg laat ingezaaid worden, waardoor bepaalde zones nog niet te betreden zijn. De stad wil echter tegemoet komen aan de vragen tot bezoek. 

Vanaf 15 juli, zal daarom het kleine poortje (kant Ieperstraat-Zandputstraat) tijdens de openingsuren (tot 15 november van 8:00 tot 19:00) opnieuw opengesteld worden. Voor een volledig afgewerkte en toegankelijke parkbegraafplaats is het nog even wachten. 

Stad Menen nodigt alvast iedereen van harte uit voor de feestelijke opening op zaterdag 21 september 2024. Tijdens die opening wordt ook een kunstwerk van kunstenaar Tom Van Ryckeghem onthuld. Het permanente kunstwerk wordt speciaal voor de parkbegraafplaats ontworpen en wordt geïntegreerd in een grafkapel: het roept rouw, troost, herinnering en hoop op.

Een impressie van de parkbegraafplaats

Vergroening begraafplaats