Stad Menen heeft ambitieuze klimaat- en milieudoelstellingen. Om die ambities extra kracht bij te zetten, zet Menen sterk in op subsidies. Met meer financiële middelen kan je meer realiseren. Daarom wordt in het stadhuis hard gewerkt aan dossiers die sterk genoeg zijn om jurypanels te overtuigen. De belangrijkste Vlaamse klimaatsubsidies betreffen ‘De groenblauwe dooradering’. In 2022 heeft het Departement Omgeving deze oproep voor de tweede keer gelanceerd. Vlaanderen wil hiermee projecten bekronen die voorbeeldprojecten zijn door de manier waarop ze met water omgaan en de kansen die ze willen geven aan het herstel van de biodiversiteit.
De oproep voor groenblauwe dooradering biedt een financiële ondersteuning van 70%, wat zeer hoog is voor klimaatsubsidies. Daarom zijn er deelnemers uit alle Vlaamse steden en provincies (39 in 2021 en 38 in 2022). Zowel in ’21 als in ’22 werden er maar tien dossiers beloond. Als enige in Vlaanderen slaagde Menen erin om twee keer op rij in die top-10 te zitten. Zo slaagt Menen erin om zijn klimaatambities te versterken met het maximumbedrag van 1 miljoen euro in 2021 en 600.000 euro in 2022.
“Dit is een zoveelste bewijs van de omslag waaraan we werken”, zegt schepen van klimaat Patrick Roose. “Met de groenblauwe dooradering ’21 realiseren we 3 projecten aan de Geluwebeek: het stadsbos aan de grens met Geluwe, het avontuurlijk park ter hoogte van de Hagewinde en het project op de Reznorsite. We zijn die projecten nu samen met ontwerpers en partners aan het concretiseren en zullen binnenkort ook de omwonenden hierbij kunnen betrekken. Met de middelen van 2022 maken we, in samenwerking met de landschapsarchitecten van Fallow, van de oude begraafplaats in de Zandputstraat een hedendaags stadspark met veel groen en wadi’s om klaar te zijn voor de klimaatveranderingen die op ons af komen (langere droogtes afgewisseld met intensere regenbuien). Er zijn uiteraard nog andere groenprojecten op andere plekken in de stad.”
“De groene oase krijgt een parkfunctie maar tegelijk hebben we oog voor de sereniteit en het erfgoed op de site,” vult schepen van erfgoed Griet Vanryckegem aan. “De graven werden geïnventariseerd en gecategoriseerd en we kregen daarbij hulp van de vrijwilligers van de Werkgroep Funerair Erfgoed om een waardebepaling op te maken. De ontwerpers weten hierdoor welke monumenten behouden blijven en in hun ontwerp kunnen worden meegenomen.”
Schepen Roose: “Ik hoop vooral dat we door onze manier van werken niet alleen de experten in de jury konden overtuigen. Even belangrijk is dat ook de Menenaars geloof hechten aan de omslag naar meer en waardevoller groen die we overal introduceren. Deze subsidie is dan ook een nieuwe uitnodiging aan iedereen in Menen, Lauwe en Rekkem om op eigen terrein te werken aan een klimaat robuuster Menen. Dat kan nu al heel eenvoudig door de bladeren te lagen liggen om de bodem te verrijken. Menenaars kunnen ook op eigen terrein bomen planten, hun gazon laten groeien, een geveltuin plaatsen, bloemsoorten voor bestuivers zaaien, water in de bodem laten infiltreren … De klimaatuitdagingen zijn immers groot en alle kleine stapjes vooruit helpen. Onze stad neemt alvast resoluut het ambassadeurschap onder de lokale besturen op zich om hier effectief werk van te maken.”
“We toetsen ook nog af of welke artistieke toevoegingen mogelijk zijn. Een herdenkingsmuur of educatieve elementen kunnen zeker waardevol zijn en meer bieden dan louter groen. Ook een samenwerking met academie of cultuur om aan de slag te gaan met oude grafelementen behoort tot de mogelijkheden,” geeft schepen Vanryckegem nog mee.
Het verslag van de jury:
In dit project wordt de oude begraafplaats in de bebouwde kern van Menen omgevormd tot een hedendaags boomrijk en uitnodigend park voor de inwoners van Menen, en wordt dit park een belangrijke schakel in een ruimer groenblauw netwerk. Typologisch is dit een zeer specifiek project met een eigen problematiek die relevant kan zijn voor andere gemeenten. De complexiteit van de transformatie van een begraafplaats naar een publiek park in de stadskern, met grote aandacht voor waterproblematiek, is hoog. Het project poogt een antwoord te bieden op meerdere maatschappelijke uitdagingen zoals de vastgestelde nood aan kwalitatief groen in de wijk, de kansen tot een doorgedreven ecologisch project, de watergevoeligheid van de plek en de wijk. Sterke visiedocumenten ondersteunen de voorgestelde actie. De stad Menen heeft een duidelijk engagement om op creatieve manier de burgers te betrekken. Er zijn mogelijkheden om de nabijgelegen school ook actief te laten participeren. De stad scoort hoog op vlak van ambassadeurschap aangezien ze haar pionierswerk en ervaring in ontharding en vergroening van begraafplaatsen breed wilt delen. De jury stelt zich wel nog enkele vragen bij de afwatering van de begraafplaats, die structureel aangepast moet worden. Hier kan het begeleidingstraject een meerwaarde bieden.